jan Tepo (tbodt) li ante e lipu ni tawa toki pona.
o kepeken lipu ni lon nasin ni:
- o lukin e lipu
- o kama sona e ni: pilin sina la lipu li pona seme li ike seme
- o toki e pilin ale lon 💬 ilo toki kulupu
lipu sona #1) tenpo lili la ijo suli pi nasin toki
sitelen nimi
toki Losupan la open la o sona e ijo suli ni: sitelen seme li sitelen e nimi.
toki Losupan li kepeken nasin sitelen Lasina. (kalama pi uta open la sitelen li kule.)
- a b c d e f g i j k l m n o p r s t u v x y z ' .
kalama nimi li sama sitelen nimi.
toki Losupan la kalama pi uta open li luka luka.
a | sama nimi pali |
e | sama nimi jelo |
i | sama nimi kili |
o | sama nimi sona |
u | sama nimi mu |
y | toki pona la kalama ni li lon ala. kalama ale pi uta open la, uta li kama lape la, kalama ni li kama. kalama ante ale pi uta open la kalama ni li lon insa. toki Inli la sama nimi comma. |
kalama tu tu ante li sama ni: kalama tu li kama wan. sitelen li sama li sitelen tu.
au | lili la sama ni: aw |
ai | lili la sama ni: aj |
ei | lili la sama ni: ej |
oi | lili la sama ni: oj |
kalama pi uta pini la, suli la kalama li sama toki Lasina sama toki Epelanto, taso sitelen pi mute lili li ante:
c | sama mu ŝ pi toki Epelanto. mu si pi toki pona la, tenpo pi mu s la supa ko uta li tawa poka pi mu i la, kalama li kama sama mu ci pi toki Losupan. |
j | sama mu ĵ pi toki Epelanto. sama ni: mu c la anpa uta li mu. sama mu j lon nimi bonjour pi toki Kanse. |
x | sama mu ĥ pi toki Epelanto lon nimi eĥo. sama mu ch lon nimi loch pi toki Sukosi lon nimi Bach pi toki Tosi. sama mu J lon nimi Jose pi toki Epanja. sama mu Kh lon nimi Khaled pi toki Alapi. |
' | mu ni la kon li tawa lon uta la ala li pini e ona. toki Inli la mu ni li sitelen h. toki ante la sitelen linja lili ni li namako taso li sitelen ala e kalama, taso toki Losupan la ni li sitelen kalama a, li mu h. ona li ken lon ni taso: kalama tu pi uta open la insa. sama ni: sitelen u'i la kalama li sama uhi (taso sitelen ui li sama mu wi pi toki pona). |
. | sitelen sike lili li pini e toki lon toki ante, taso ona li sitelen kalama a lon toki Losupan. ona li sitelen e tenpo lili pi weka kalama li pona e ni: nimi tu poka li kama ala sama nimi wan tawa kute. nimi la mu nanpa wan li kalama pi uta open la lon la kalama ni pi sike lili ni li lon open. ni la nimi tu poka li awen nimi tu tawa kute. |
i | sitelen i la sitelen kama nanpa wan li kalama pi uta open la lon la sitelen ni li kalama pi uta pini li mu j, sama ni:
|
u | sitelen u la sitelen kama nanpa wan li kalama pi uta open la lon la sitelen ni li kalama pi uta pini li mu w, sama ni:
|
nimi la tenpo kalama wan li wawa [XXX wawa seme?] li lon ni: kalama pi uta open la, ni pini nanpa tu. kalama wan taso pi uta open li lon la, tenpo wawa li lon ala.
sitelen r li ken mu sama toki Inli sama toki Sukosi sama toki Lusi kin. ken mute li lon li pona.
jan pi mute lili li kepeken mu pi uta open pi toki Losupan ala lon ni: mu tu pi uta pini o lon poka, la ni li pilin ike lon uta, la mu lili sin li ken lon insa. mu tu ni li ken: toki Inli pi ma Inli la mu i li lon nimi hit, mu u li lon nimi but. nimi tavla la, mu vl li nasa lon uta sina la, sina ken mu sama ni: tavɪla — ni la mu ɪ o lili mute. taso, mu lon pi toki Losupan o lili ala o sama ala ni.
nasin lili la toki lili
toki Losupan la jan li toki suli la toki wan mute li lon ona. toki wan li toki e sona wan, la ona li ken toki sona. o lukin e toki sona tu wan:
le prenu cu tavla mi jan li toki tawa mi.
- le prenu
- jan
- tavla
- … li toki tawa …
- mi
- mi
mi prami do mi olin e sina.
- prami
- … li olin e ijo …
- do
- sina
mi ca cu tavla do mi toki tawa sina lon tenpo ni.
- ca
- lon tenpo ni
toki sona wan la kipisi ni li lon. mi toki tan open toki tawa pini toki.
- open:
- "ijo lili toki" mute li ken lon. sona ona li lili; kama la nimi sona li lon li wan e ijo lili ale tawa sona.
- toki le prenu cu tavla mi la kipisi open la nimi le prenu taso li ijo.
- toki mi ca cu tavla do la kipisi open la nimi mi en nimi ca li ijo.
- "ijo lili toki" mute li ken lon. sona ona li lili; kama la nimi sona li lon li wan e ijo lili ale tawa sona.
- nimi cu li tu e open e pini:
- kalama la sitelen pi toki Epelanto la ŝu.
- ona li kama la kipisi open li pini.
- jan kute li ken sona e pini pi kipisi open tan ijo ante la nimi ni li ken weka.
- pini:
- nanpa wan la nimi sona lawa li lon. ona li lawa e sona pi toki sona li wan e sona tan ijo lili toki ale. (toki Losupan la ni li "selbrisni")
- + kama la ijo lili ante mute li ken lon
- toki lili pini poka la nimi tavla en nimi prami li nimi lawa sona selbrisni.
- toki le prenu cu tavla mi la ijo mi taso li ijo lon kipisi pini.
- toki mi prami do la ijo do taso li ijo lon kipisi pini.
toki mute la, nimi ijo en nimi pali li lon. toki Losupan la, ni ale li nasin wan ni: nimi sona.
nimi sona li toki ni e sona: ijo lili ale toki li wan seme? ona la seme li lon?
nimi sona tu li lon toki pini poka. lili la nimi sona ni li sama nimi pali.
- prenu
- … li jan
- tavla
- … li toki tawa …
nimi sona li toki e sona tan ijo, la ona li wile e ijo. wile ijo li sama poki, sama lupa. lipu ni la sitelen "…" li sitelen e poki. ijo lili toki la ijo mute li nimi ijo li ken lon poki. (toki Losupan la nimi ijo ni li "sumti".) nimi le prenu en nimi mi en nimi do li ijo sama ni. kipisi toki la nimi ijo li ken lon open li ken lon pini. nimi ijo ale toki li tawa poki pi nimi sona, la nimi sona li kama toki e sona wan kepeken ijo.
nimi sona li ken kama nimi ijo li ken tawa poki pi nimi sona.
nasin li ni: o pana e nimi lili le lon open.
- prenu
- … li jan
- le prenu
- jan
sama la,
- tavla
- … li toki tawa …
la
- le tavla
- jan toki
sama toki pona la, nimi ijo jan en nimi pali toki li nasin sama lon toki. ni la nasin pi toki Losupan li ken lili mute.
nimi sona (ijo ala li kama lon poki) | ijo (sumti) |
---|---|
prenu — ijo … li jan | le prenu — jan
le prenu — ijo ni: ona li jan |
tavla — ijo … li toki tawa ijo … | le tavla — jan toki
le tavla — ijo ni: ona li toki tawa ijo |
nimi le li moku e poki nanpa wan pi nimi sona. ni la sona pi nimi le li ken kama toki pona lon nasin ante ni: ijo ni: ona li (sona) …
sama toki pona la, toki Losupan la, nimi ijo li toki ala e mute ijo. le tavla li ken jan wan li ken jan mute. tenpo kama poka la sina kama sona e nasin ni: sina ken toki a e nanpa.
ijo lili toki li ken nimi ijo ala. nasin ante li lon: namako sona. nimi ca li sama ni:
mi ca cu tavla do mi toki tawa sina lon tenpo ni.
- ca
- lon tenpo ni (kalama la sitelen pi toki Epelanto la ŝa)
nimi pi namako sona li tawa ala poki pi nimi sona lawa ("selbrisni"). ona li tawa ale toki li ken namako e sona li ken lili e ken.
ale la, ijo toki wan li ken ni tu:
- ijo li tawa poki pi nimi sona, sama ni:
- ijo li tan nimi sona sama ni: le prenu (jan)
- nimi ijo lili sama mi (mi) sama do (sina). ona li wile ala e nimi le, ona taso li ijo li ken lon poki.
- ijo li tawa ala poki pi nimi sona, li pana e sona namako pona.
- sama ni: ca (lon tenpo ni).
o lukin e toki ni:
mi nintadni mi jan sin pi kama sona.
- nintadni
- jan … li jan sin pi kama sona, li sin tawa kama sona
do jimpe sina sona e kon.
- jimpe
- jan … li sona e kon pi ijo …
mi pilno le fonxa mi kepeken ilo toki.
- pilno
- jan … li kepeken ijo …
- fonxa
- … li ilo toki
- le fonxa
- ilo toki
mi citka mi moku.
- citka
- jan … li moku e ijo …
do citka sina moku.
mi citka le plise mi moku e kili loje.
le plise cu kukte kili loje li pona uta..
- le plise
- kili loje
- kukte
- ijo … li pona tawa uta
toki Losupan la toki li ken lili mute li ken nimi sona wan taso:
karce tomo tawa! tomo tawa li lon.
ilo tawa li kama la sina ken toki sama ni. ken suli la tan ijo poka la jan kute li ken sona e kon ni: ilo tawa li lon, li ken pakala e jan.
nimi karce li nimi sona li toki e ni: ijo li tomo tawa.
nimi sona wan taso la sona li lili ike la, mi ken suli e sona, sama toki ni:
bolci sike! ni li sike.
toki ni la nimi bolci li nimi sona li toki e ni: ijo li ijo sike.
ti bolci ni pi poka mi li sike.
ta bolci ni pi poka sina li sike.
- ti
- nimi ijo lili: ijo ni; lon poka mi
- ta
- nimi ijo lili: ijo ni; lon poka sina
- tu
- nimi ijo lili: ijo pi ni weka; lon weka mi sina
nasin sama la, jan li ken toki ni:
carvi telo li kama tan sewi.
nimi sona ni:
- carvi
- telo … li kama tan sewi
sama la toki ni:
pluka ijo li pona pilin.
nimi sona ni:
- pluka
- ijo … li pona tawa pilin
o lukin e ni: toki Losupan la ijo li lon la nimi lili ijo lon li wile ala. o kepeken nimi sona taso.
prami ijo li olin e ijo.
bajra ijo li tawa noka wawa.
- bajra
- ijo … li tawa wawa kepeken noka
ni kin la ken suli la ijo poka li pana e sona ni: seme li olin e seme, seme li tawa noka wawa.
pali
- pinxe
- jan … li moku e telo …
- le djacu
- telo pi namako ala
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
do citka | sina moku. |
mi pinxe le djacu | mi moku e telo. |
mi citka le plise | mi moku e kili loje. |
nimi «.i» li tu e toki tu
toki sona tu li lon poka la nimi lili .i li lon insa li tu e ona:
mi tavla le prenu .i le prenu cu tavla mi mi toki tawa jan. jan li toki tawa mi.
nimi .i li pini e toki li open e toki sin. sitelen .
li sama lon toki pona.
toki pona la jan li toki uta e toki tu lon poka la jan o lape lili lon insa pi toki tu. taso lape ni li ken pini ala e toki li ken lape uta taso. toki Losupan la nasin ante pona li lon li pana pona e sona ni: seme la toki wan li pini la toki ante li open.
sina toki uta e nimi mute lon tenpo lili la jan kute li ken sona ala e ni: tenpo seme la toki wan li pini la toki kama li open. ni la sina open e toki sin la o open kepeken nimi .i.
nanpa: ‘1 2 3 4 5 6 7 8 9 0’ = «pa re ci vo mu xa ze bi so no»
nimi le li ijo e nimi sona, taso ni li toki ala e nanpa pi mute ijo. toki ni:
le prenu cu tavla mi jan li toki tawa mi.
la sama toki pona la toki ni li pana ala e sona ni: jan pi mute seme li toki tawa mi. ken la jan mute li toki. ken la jan wan li toki.
mi o toki e ni: toki ni la jan li mute seme?
o pana e nanpa lon pini pi nimi le.
pa | re | ci | vo | mu | xa | ze | bi | so | no |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 |
le pa prenu cu tavla mi jan wan li toki tawa mi.
nanpa li lon pini pi nimi le la ni li toki e mute jan.
nasin li sama sitelen nanpa Alapi. nanpa li wile e sitelen mute la, o pana taso e nimi nanpa mute lon poka.
le re mu prenu cu tavla mi jan 25 li toki tawa mi.
ni li ale! nasin li lili a.
nanpa li kama lili lon tenpo la mi wile toki e nanpa ale lon tenpo la, mi tu e nimi nanpa kepeken nimi .i
mu .i vo .i ci .i re .i pa .i no 5 … 4 … 3 … 2 … 1 … 0
nanpa za'u li ni: nanpa li suli tawa nanpa … (toki nanpa la >.) nanpa me'i li ni: nanpa li lili tawa nanpa … (toki nanpa la <.)
le za'u re prenu cu tavla mi jan mute li toki tawa mi. mute ni li suli tawa tu.
le me'i pa no prenu cu tavla mi jan mute li toki tawa mi. mute ni li lili tawa 10.
le za'u ci prenu cu tavla mi jan mute li toki tawa mi. mute ni li suli tawa tu wan.
mi wile toki e jan mute, e jan wan taso ala, la mi kepeken nimi za'u pa. mute li suli tawa wan. ni li ken lili li ken nimi za'u taso.
le za'u pa prenu cu tavla mi le za'u prenu cu tavla mi jan mute li toki tawa mi.
nimi za'u la nimi nanpa ante ala li kama la ona li sama za'u pa, la lili ni li ken.
- le prenu
- jan
- le pa prenu
- jan wan
- le za'u prenu
- jan mute
pali
- stati
- jan … li sona pali wawa, li wile ala kama sona, wawa li tan insa a
- klama
- ijo … li tawa ma/ijo …, ijo … li kama tawa ma …
- nelci
- jan … la ijo … li pona
- le zarci
- tomo esun
- le najnimre
- kili suwi pi loje jelo
- le badna
- kili palisa jelo
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
le mu prenu cu klama le zarci | jan luka li tawa esun. |
le pa re prenu cu stati .i do stati | jan luka luka tu li sona wawa. sina sona wawa. |
le prenu cu nelci le plise | jan la kili loje li pona. |
le za'u re prenu cu citka .i le me'i mu prenu cu pinxe le djacu | jan tu en jan ante li moku. jan pi mute lili li moku e telo; mute li lili tawa luka. |
le za'u re prenu cu stati | jan tu en jan ante li wawa. |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
jan 256 li sona wawa. | le re mu xa prenu cu stati |
kili pi mute lili li pona uta. mute li lili tawa 12. | le me'i pa re plise cu kukte |
kulupu pi nimi sona
nimi sona mute li lon poka la ona li kama kulupu. (toki Losupan la ni li tanru.)
tu melbi zdani ni weka li tomo pona.
- tu
- ijo ni weka (lon weka mi lon weka sina)
- melbi
- … li pona lukin, li pona pilin
- zdani
- … li tomo pi jan …
- melbi zdani
- kulupu pi nimi sona: … li tomo pi pona pilin pi jan …
do melbi dansu sina tawa musi pi pona lukin.
- dansu
- … li tawa musi
nimi sona melbi en nimi sona ante zdani li lon poka la nimi nanpa wan li namako e sona. nasin pi toki ante la ni li sama ni: nimi nanpa wan li nimi kule li kule e nimi nanpa tu.
nasin ni pi kulupu nimi li wawa li ken kule mute e kon toki. o poka taso e nimi sona tu. nimi nanpa wan li kule namako e nimi nanpa tu.
nimi le en nanpa li ken lon open pi kulupu nimi, la nimi ijo namako li kama:
- le pa melbi zdani
- tomo wan pi pona pilin
tenpo ni la sina ken sona e ni: tenpo pini pi lipu ni la, ijo pi kipisi open toki la nimi cu o lon pini:
le pa prenu cu tavla mi jan li toki tawa mi.
nimi cu li lon ala la toki li kama ni: le pa prenu tavla. ni li ijo ni wan: ona li toki jan - taso toki jan li seme? mi sona ala.
o lukin e ni:
le pa tavla pendo jan poka toki wan
le pa tavla cu pendo jan toki wan li jan poka.
o awen sona e ni: toki la, nimi sona lawa la nimi sona ante li lon poka la, nimi cu o lon open pi nimi lawa. ni la ona en nimi poka li kama ala kulupu.
kulupu nimi li ken nimi tu taso ala. ni li lon la, nimi #wan li kule e nimi #tu, la nimi #tu li kule e nimi #tu wan, la ni li awen. ale la nimi li kule e nimi kama nanpa wan.
le pa melbi cmalu karce tomo tawa wan ni: ona li lili pi pona lukin (lili pi pona lukin li seme??)
le mutce melbi zdani tomo pi pona lukin mute
- mutce
- … li … mute
pali
- sutra
- … li kepeken tenpo lili, … li tawa wawa
- barda
- … li suli
- cmalu
- … li lili
- mlatu
- … li soweli suwi pi linja uta
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
le melbi karce | tomo tawa pi pona lukin |
do sutra klama | sina tawa kepeken tenpo lili. |
tu barda zdani | ni li tomo suli. |
le pa sutra bajra mlatu | soweli ni: ona li tawa noka wawa pi tenpo lili |
le pa sutra mlatu | soweli wan pi tenpo lili |
le pa bajra mlatu | soweli wan pi tawa noka wawa |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
ni li tomo tawa lili. | ti cmalu karce |
kili loje pi pona uta | le kukte plise |
jan moku pi tenpo lili | le sutra citka |
sina jan pi (tawa noka pi tenpo lili). | do sutra cadzu prenu |
wile sona: 'lon ala lon'
toki pona la, mi wile sona e lon ijo la, mi ken pana e nimi anu seme lon pini toki, li ken ante e nimi ijo tawa ijo ala ijo.
sina ni … anu seme?
sina ni ala ni … ?
toki Losupan la, o pana e nimi xu lon toki. ona li lon open la, toki li sama ni:
xu do nelci le gerku soweli li pona ala pona tawa sina?
- le gerku
- soweli pi kule ni: ona li wile pona tawa jan
sama toki pona la, toki Losupan la sitelen "?" pi wile sona li suli ala tawa sona li namako taso. nimi xu li pana a e sona ni: toki ni li wile sona.
toki mute:
xu mi klama mi tawa ala tawa?
- klama
- … li tawa ma …
xu pelxu ijo li jelo ala jelo?
- pelxu
- … li jelo
nimi xu li lon poka ante toki la sona li ante lili. o lukin e ni lon toki ni. poka pi toki pona la toki sona li lon poki li toki e ni: nimi xu li tawa la sona li ante seme.
xu do nelci le gerku soweli li pona ala pona tawa sina? ni li lon ala lon: soweli li pona tawa sina?
do xu nelci le gerku sina anu seme la soweli li pona? (pilin mi la soweli li pona tawa jan ante a).
do nelci xu le gerku soweli li pona anu seme tawa sina? (pilin mi la soweli li ike tawa sina).
do nelci le xu gerku soweli anu seme li pona tawa sina? (pilin mi la waso li pona tawa sina).
do nelci le gerku xu ijo li pona tawa sina. ijo ni li soweli ala soweli? (nimi sona gerku taso la sina pilin e ni: sona ona li ken lon ala).
toki pona la wile sona ni la mi pana e nimi anu seme lon poka nasa. toki Losupan la nimi xu li ken lon ale. o pana lon poka pi ijo ni: pilin sina la, ni li ken lon ala. taso nimi xu li lon open a, sama toki ni nanpa wan, la ni li toki ala e pilin ni: ijo wan a li lon ala. ale toki li ken lon li ken lon ala. ni li sama nasin pi toki pona pi nasa ala.
nasin la nimi xu li nimi pilin. nasin pi nimi pilin li sama ni:
- nimi pilin li kule e ijo pini poka nanpa wan:
do xu nelci le gerku sina anu seme la soweli li pona?
- nimi pilin li lon open toki la, ona li kule e ale toki:
xu do nelci le gerku soweli li pona tawa sina, anu seme?
- toki sona la nimi pilin li ken lon poka mute, poka ante la ona li kule e ijo ante.
do nelci le gerku xu ijo li pona tawa sina. ijo ni li soweli ala soweli?
toki ni la, nimi xu li kule e sona gerku taso e ijo le gerku ala. sona ni taso la mi pilin e ni: ona li ken lon ala. mi toki a e ni: ijo li pona tawa sina. ni la mi wile sona e ni: ijo li soweli ala soweli?
nimi pilin li tu ala e kulupu nimi, li ken lon insa a:
do nelci le barda xu gerku soweli pi suli anu seme li pona tawa sina?
jan li toki e wile sona sama ni tawa sina la, sina ken toki seme? sama toki pona la, sina ken toki sin e nimi sona lawa:
— xu le mlatu cu melbi — melbi — soweli li suwi ala suwi? — suwi.
sina wile toki e 'lon ala', la o kepeken nimi namako sona na ku lon poka pi nimi sona.
— xu le mlatu cu melbi — na ku melbi — soweli li suwi ala suwi? — suwi ala.
- na ku
- namako sona: toki ni li lon ala
nasin ante la sina ken kepeken nimi sona nasa go'i:
— xu le mlatu cu melbi — go'i — soweli li suwi ala suwi? — ni. (suwi).
- go'i
- nimi sona: ona li toki sin e sona suli pi toki pini
toki ni la, nimi go'i li toki sama nimi melbi tan ni: toki pini nanpa wan la nimi sona lawa li nimi melbi.
— xu le mlatu cu melbi — na ku go'i — soweli li suwi ala suwi? — ni ala. (suwi ala).
nimi na ku li ken lon toki pi wile sona taso ala:
na ku mi nelci le gerku ni li lon ala: soweli li pona tawa mi. soweli li pona ala tawa mi.
mi na ku nelci do sina pona ala tawa mi.
nimi ja'a ku li weka pi nimi na ku li toki e ni: toki li lon a.
mi ja'a ku nelci do sina pona a tawa mi.
- ja'a ku
- namako sona: toki ni li lon a
pali
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
xu le barda zdani cu melbi | tomo suli li pona ala pona lukin? |
— le prenu cu stati xu — na ku stati | — jan li wawa ala wawa sona? — ala. |
do klama le zarci xu | sina tawa ala tawa esun? |
xu le verba cu prami le mlatu | jan lili li olin ala olin e soweli? |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
ilo tawa li kepeken ala kepeken tenpo lili? | xu le karce cu sutra |
— kili loje jelo li pona ala pona uta? — pona uta. | — xu le najnimre cu kukte — kukte |
soweli li olin ala olin e sina? | xu le gerku cu prami do |
pilin la pona en wile: ‘pona!’ = «ui», ‘o ni!’ = «.e'o»
nimi pilin ui li toki e ni: jan toki li pilin pona. ilo toki la sitelen sinpin ':)' pi pilin pona li lon, nimi ui li sama a. taso, sitelen sinpin li ken toki e ijo mute anu seme, taso nimi ui li ken toki e sona wan taso, la pona.
ui do klama pona! sina tawa!
- ui
- nimi pilin: pona!, mu pi pilin pona
nimi .e'o li lon open toki la toki li toki suwi e ni: jan kute o ijo.
.e'o do lebna le fonxa sina o kama jo e ilo toki.
- .e'o
- nimi pilin: (pilin suwi la) sina o ni
- lebna
- … li kama jo e ijo …
toki pona la, jan li ken toki e wile kepeken nimi o taso li wile ala pana e suwi. toki Losupan la, nimi e'o li toki e wile li suwi kin e pilin.
pali
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
- le tcati
- telo seli kasi
- le ckafi
- telo seli pimeja
- zgana
- li lukin e ijo, li pilin e ijo (kepeken ilo pilin ante)
- le skina
- sitelen tawa
- kurji
- li sama mama tawa ijo, li awen e ijo
ui carvi | pona! telo li kama tan sewi! |
.e'o do sutra bajra | sina o tawa noka wawa! |
.e'o do pinxe le tcati | sina o moku e telo kasi! |
.e'o zgana le skina | sina o lukin e sitelen tawa! |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
sina o wawa sona! | .e'o do stati |
sina o tawa tomo! | .e'o do klama le zdani |
sina o moku e telo seli pimeja! | .e'o do pinxe le ckafi |
pona! mi toki tawa sina! | ui mi tavla do |
sina o awen e jan lili! | .e'o do kurji le verba |
‘en’, ‘anu’
do nintadni .i je mi nintadni ni tu: sina jan sin pi kama sona. mi jan sin pi kama sona.
do .e mi nintadni You and I are newbies.
mi tadni .i je mi tavla do ni tu: mi kama sona. mi toki tawa sina.
mi tadni gi'e tavla do mi kama sona, li toki tawa sina.
- .i je
- toki sona tu la wan ni: ona tu li lon.
- .e
- nimi ijo tu la wan ni: ona tu li lon.
- gi'e
- kipisi pini toki tu la wan ni: ona tu li lon.
toki suli tu la mi ken wan e ona kepeken nimi ni pi kama wan: .i je. ona li toki e ni: toki tu li lon.
do nintadni .i je mi nintadni ni tu: sina jan sin pi kama sona. mi jan sin pi kama sona.
toki tu ni la kipisi pini li sama. ni la nasin pi nimi lili li lon. nimi .e li wan e nimi ijo li toki e ni: ijo tu li lon.
do .e mi nintadni sina en mi li jan sin pi kama sona.
toki do nintadni .i je mi nintadni en toki do .e mi nintadni la sona li sama ale.
nimi .e li ken wan e nimi ijo lon poka ale toki lon open taso ala.
toki ni tu la sona li sama ale:
mi pinxe le djacu .e le jisra mi moku e telo pi namako ala e telo kili. mi pinxe le djacu .i je mi pinxe le jisra ni tu: mi moku e telo pi namako ala. mi moku e telo kili.
- le jisra
- telo kili
kipisi open toki li sama la kipisi pini taso li ante la, nimi gi'e li pona. ona li wan e kipisi pini toki tu li toki e ni: ona tu li lon.
mi tadni .i je mi tavla do mi tadni gi'e tavla do mi kama sona li toki tawa sina.
toki tu ni li ante lili, taso sona li sama ale. nimi gi'e li lili taso e mute nimi.
nasin ante ni li lon: mi ken wan e nimi sona tu, lon insa kulupu pi nimi sona.
le melbi je cmalu zdani cu jibni ti tomo li lon poka ni. tomo li pona lukin li lili. tomo lili pi pona lukin li lon poka ni.
- jibni
- ijo … li lon poka pi ijo …, ijo tu la mute weka li lili
- ti
- ni poka, ma ni poka
toki Losupan la nimi je li wan e nimi sona tu lon kulupu pi nimi sona, li toki e ni: ona tu li lon.
nimi je li lon ala la, sona li ante:
le melbi cmalu zdani cu jibni _tomo li lon poka. tomo li lili pi pona lukin. tomo pi (lili pi pona lukin) li lon poka.
ni la nimi melbi li kule e nimi cmalu, la kulupu nimi melbi cmalu li kule e nimi zdani. tan ni: ni li nasin lon kulupu pi nimi sona.
toki le melbi je cmalu zdani la tomo li pona lukin li lili. nimi melbi en nimi cmalu kin li kule e nimi zdani.
nimi ante pi kama wan la ni li lon tenpo mute:
le verba cu fengu ja bilma ken la jan lili li pilin utala. ken la ona li ike sijelo. (ken la ni tu.)
do .a mi ba vitke le dzena _ken la mi tawa mama mama lon tenpo lili. ken la sina ni. (ken la mi en sina.)
- ja
- ni wan li lon, ken la ni tu li lon.
- .a
- nimi ijo tu la: ona wan li lon, ken la tu.
- fengu
- … li pilin utala
- bilma
- … li ike sijelo
- vitke
- … li awen lon poka pi jan … lon tenpo lili
- dzena
- … li mama weka pi jan …
le karce cu blabi jo nai grusi ilo tawa li ken walo li ken pimeja walo (li ni wan taso.)
do .o nai mi vitke le laldo mi en sina la ni wan li lon jan majuna lon tenpo lili.
- jo nai
- ni wan taso li lon, ni ante li lon ala.
- .o nai
- nimi ijo tu la: ona wan taso li lon.
- laldo
- ijo … li majuna
o sona lili ni: nimi jo nai e nimi .o nai la nasin pona la o pilin sama ni: ona li nimi wan li ijo wan li tu ala.
mi prami do .i ju do stati mi olin e sina. sina ken wawa sona li ken ni ala; ni li suli ala tawa olin. sina ken wawa sona li ken wawa sona ala, taso mi olin e sina.
le verba cu nelci le plise .u le badna _jan lili la, kili loje li pona. kili jelo palisa li ken pona li ken pona ala, ni li suli ala. _jan lili la, kili jelo palisa li ken pona li ken pona ala, taso kili loje li pona.
- ju
- ni nanpa wan li lon. ni nanpa tu li ken lon li ken lon ala.
- .u
- nimi ijo la: ni nanpa wan li lon, ni nanpa tu li ken lon li ken lon ala.
nimi «joi» li poka e jan lon pali
do joi mi casnu le bangu sina en mi li toki lon nasin toki.
- casnu
- jan … li toki lon ijo …
- le bangu
- nasin toki
- joi
- ijo tu la wan ni: ona li pali lon poka
mi toki do .e mi casnu le bangu la mi toki e ni: mi toki lon nasin toki. sina toki lon nasin toki. taso ken la mi tu li lon ala toki sama li toki lon poka ala!
nasin ni la mi ken lukin pona e nasa ni: kepeken nimi .i je la mi suli e toki li awen e sona sama.
do .e mi casnu le bangu do casnu le bangu .i je mi casnu le bangu ni tu: sina toki lon nasin toki. mi toki lon nasin toki.
mi en sina li lon pali sama la mi wile toki wawa e ni la mi kepeken nimi ni pi kama wan: joi. ona li wan ni e ijo tu: ijo tu ni li pali lon poka.
do joi mi casnu le bangu sina en mi li toki lon nasin toki. _sina en mi li lon pali wan ni: sina en mi li toki lon nasin toki.
nimi mi'o li ni: sina en mi. lon la nimi mi joi do kin li ken toki e ni, li sama ale lon sona (li ike ni taso: ona li nimi mute). toki Losupan la, nimi wan taso ala li sama nimi mi mute. nasin mute la sina ken pana e sona suli sama ni: mi joi le pendo (mi en jan pona).
pali
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
mi nelci le badna .e le plise | kili palisa jelo li pona tawa mi, kili loje li pona tawa mi. kili palisa jelo en kili loje li pona tawa mi. |
do sutra ja stati | ken la sina kepeken tenpo lili. ken la sina wawa sona. ken la ni tu. |
le za'u prenu cu casnu le karce .u le gerku | jan mute li toki lon ilo tawa. ken la ona li toki lon soweli, ken la ala - ni li suli ala. |
mi citka le najnimre .o nai le badna | kili jelo loje en kili jelo palisa la, mi moku e ni wan taso. |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
jan pona en mi la telo sewi li pona. | le pendo .e mi cu nelci le carvi |
mi en sina la ni wan taso li tawa esun. | mi .o nai do klama le zarci |
mi lukin e ilo tawa suli pi pona lukin. | mi catlu le barda je melbi karce |
jan lili li moku e telo pi namako ala e telo kili. ken la telo ni wan, ken la ni tu. | le verba cu pinxe le djacu .a le jisra |
jan lili en ijo lili wan li toki lon ilo tawa. | le verba joi le pa cmalu cu casnu le karce (o lukin a e ni: ni li wile e nimi joi. ijo lili wan li ni taso: le pa cmalu). |
taso …
le najnimre cu barda .i je ku'i le badna cu cmalu kili jelo loje li suli. taso kili jelo palisa li lili. But the bananas are small.
- ku'i
- nimi pilin: taso (lon nasin ni: ona li lon open toki)
lon la, toki pona la, nimi taso li sona sama nimi kin, li pana e pilin namako lili ni: toki kama li nasa tawa toki pini.
toki Losupan la, o kepeken nimi pi kama wan sama nimi .i je (sina wan e ijo ante la nimi ante: .e, gi'e, je) o pana e pilin namako kepeken nimi pilin ku'i. ni li toki e nasa lili sama wile. sama nimi pilin ale la nimi pilin ni li kule e ijo ni: ona li lon pini.
tenpo: ‘tenpo ni: mi tawa musi, mi lon poka kulupu’ — «le nu dansu .e le nu kansa»
poki pi nimi sona li ken wile e tenpo:
le cabna cu nicte tenpo ni li tenpo pimeja.
- cabna
- tenpo … li lon tenpo …; tenpo … li lon tenpo ni
- le cabna
- tenpo ni, tenpo lon
- nicte
- tenpo … li lon tenpo pimeja
taso mi wile toki e tenpo kepeken nimi lili ala, kepeken toki sona suli, la nasin li seme?
nimi nu li kama lon open pi toki sona la ona li kama tenpo pi toki sona.
le nicte cu nu mi viska le lunra tenpo pimeja la mi lukin e mun.
tenpo pimeja li tenpo ni: mi lukin e mun.
- le nicte
- tenpo pimeja
- viska
- … li lukin e ijo …
- le lunra
- mun ni: ona li suli nanpa wan lon sewi pimeja
toki ni la, nimi le nicte li nimi ijo nanpa wan lon toki. nimi nu mi viska le lunra li nimi sona lawa a. taso, nimi sona la, toki sona ante ni li lon insa: mi viska le lunra!
nimi nu li ante e toki sona tawa nimi sona ni: ona li toki e tenpo pi toki sona ni. ("tenpo pi toki sona" li ken ijo mute pi ante lili: ijo toki li ken lon, li ken kama, li ken awen, li ken pali. ni la nimi "tenpo" li pona lon ale ala. tenpo ni, kama ni, lon ni... taso tenpo mute la ante ni li suli ala.)
o lukin e nasin lon toki mute ni:
- nu mi tavla
- tenpo … li tenpo ni: mi toki
- nu do tavla
- … li tenpo ni: sina toki
nimi le li kama lon open pi nimi nu la, nimi sona tenpo li kama nimi ijo tenpo:
- pinxe ⇒ le nu pinxe
- ijo … li moku e telo ⇒ tenpo ni: ijo li moku e telo
- dansu ⇒ le nu dansu
- ijo … li tawa musi ⇒ tenpo ni: ijo li tawa musi
- kansa ⇒ le nu kansa
- jan … li lon poka pi jan … ⇒ tenpo ni: jan li lon poka
- klama ⇒ le nu klama
- ijo … li tawa ma … ⇒ tenpo ni: ijo li tawa
- le nu do klama
- tenpo ni: sina tawa
tenpo mute la nimi le nu li sama ni pi toki pona: "ni:"
o lukin e toki ni. ona li kepeken nimi sona ni: ona li wile e tenpo.
mi djica le nu do klama ti mi wile e ni: sina tawa ni (tawa ma ni)
- djica
- … li wile e kama ni: …
mi gleki le nu do klama mi pilin pona tan ni: sina tawa.
- gleki
- … li pilin pona tan kama ni: …
le nu pinxe le jisra cu nabmi mi ni li pakala tawa mi: ijo li moku e telo kili.
- nabmi
- kama ni … li pakala li ike e pali pi jan …
pali
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
- pilno
- … li kepeken ijo …
- le skami
- ilo nanpa
mi nelci le nu do dansu | ni li pona tawa mi: sina tawa musi. |
xu do gleki le nu do pilno le skami | sina pilin ala pilin pona tan ni: sina kepeken ilo nanpa? |
do djica le nu mi citka le plise xu | sina wile ala wile e ni: mi moku e kili loje? |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
ni li pakala e pali mi: ijo li tawa ma ni. | le nu klama ti cu nabmi |
mi wile e ni: sina pilin pona. | mi djica le nu do gleki |
namako sona la, nimi tenpo lili: ‘lon tenpo pini’, ‘lon tenpo ni’, ‘lon tenpo kama’ — «pu», «ca», «ba»
toki Losupan la, mi wile toki e tenpo la, nimi pi namako sona li lon. tenpo pini la sina lukin e nimi namako ca. ona li toki e ni: lon tenpo ni.
o lukin e toki ni. nimi tenpo mute li lon li ken toki e ni: ijo li kama lon tenpo seme.
le prenu pu cu tavla mi jan li toki tawa mi lon tenpo pini.
le prenu ca cu tavla mi jan li toki tawa mi lon tenpo ni.
le prenu ba cu tavla mi jan li toki tawa mi lon tenpo kama.
pini pi nimi tenpo la nimi ijo li lon la, ni tu li kama namako sona lon nasin pi ante lili:
mi pinxe le djacu ca le nu do klama mi moku e telo lon tenpo ni: sina tawa.
nimi ca le nu do klama li namako sona suli wan li toki sama ni: lon tenpo ni: sina tawa. nimi le nu do klama li nimi ijo li sama ni: tenpo ni: sina tawa.
mi citka ba le nu mi dansu mi moku lon tenpo kama pi tenpo ni: mi tawa musi.
nimi tenpo la kulupu mute ni li lon: nimi pi kon sama li kulupu. ni li pona e kama sona.
kulupu pi nimi tenpo lili li ni:
- nimi pu la: lon tenpo pini pi tenpo ni: …, nimi pu li taso la: lon tenpo pini.
- nimi ca la: lon tenpo sama pi tenpo ni:, nimi ca li taso la: lon tenpo ni.
- nimi ba la: lon tenpo kama pi tenpo ni: …, nimi ba li taso la: lon tenpo kama.
nimi tenpo li pana e sona ni: ijo li kama lon tenpo seme. taso, sama toki pona la, toki Losupan la sona ni li ken lon ala. wile la, mi ken toki ale e tenpo, li ken toki ala e tenpo.
le prenu cu tavla mi jan li toki tawa mi.
toki ni li toki ala a e ni: tenpo seme la ni li kama. tenpo mute la jan kute li sona pona tan ijo ante. taso mi wile suli e sona la mi ken pana e nimi mute.
nimi ba li toki e ni: lon tenpo kama pi tenpo ni: …. mi toki mi ba cu citka la ni: tenpo pi toki mi la, tenpo kama la, mi moku. ni li sama ni: mi moku lon tenpo kama.
toki wan la nimi tenpo mute li ken lon sama ni: nimi wan li jo ala e ijo, nimi wan li jo a. We can combine tense particles with and without arguments after them:
mi pu cu citka le plise ba le nu mi dansu tenpo pini la mi moku e kili lon tenpo kama pi tenpo ni: mi tawa musi.
nimi pu pi tenpo pini li wile lon toki sona suli taso (mi pu cu citka), li wile ala lon toki sona insa mi dansu, tan ni: toki sona tenpo li lon insa pi toki ante suli la, tenpo pi toki insa li tan tenpo pi toki suli. tenpo pi tawa musi li sama tenpo pi moku kili.
o pana ala e nimi pu lon nimi dansu tan ni: tenpo pi toki mi dansu li tan tenpo pi toki mi pu cu citka. sona ni li lon a: toki ale li lon tenpo pini.
o lukin e nasin mute pi nimi tenpo lon toki ni:
le nicte cu pluka tenpo pimeja li pona pilin.
- pluka
- ijo … li pona pilin
ba le nicte cu pluka tenpo pimeja li pini la pona pilin li lon.
toki ni la kipisi open la ijo wan taso ba le nicte li lon. ni li namako sona li poki kin e nimi ijo lon insa. kama la nimi cu li tu e toki li toki e ni: nimi sona lawa li kama. nimi ni li pluka. (nimi pluka taso li lon la sona li sama ni: ijo li pona pilin. pona pilin li lon.)
ijo li pona lon tenpo kama la o kepeken nimi pi tenpo kama sama ni:
le nicte ba cu pluka tenpo pimeja li pona pilin lon tenpo kama.
o sona e ni kin: nimi tenpo la sina pana e nimi ijo lon pini la sona toki li ken ante wawa sama ni:
le nicte ba le nu citka cu pluka tenpo pimeja li pona pilin lon ni: tenpo ni li pini: mi moku.
tenpo pi nimi ca li ken tenpo lon wan taso ala, li ken weka lili li ken poka pi tenpo lon. nimi ca li wile sama ni: ma mute la jan mute la "tenpo lon" li sama ni.
kin la nimi namako sona en nimi sona li ken kama wan sama ni:
le nicte ba cu pluka le nicte ba pluka tenpo kama la tenpo pimeja li pona pilin.
toki tu ni li sona sama. nimi ba pluka li wan li nimi sona li toki e ni: ijo … li pona pilin lon tenpo kama.
toki le nicte ba pluka la kipisi li sama ni:
- le nicte — ni li kipisi open. ona li ijo ni wan taso: le nicte
- ba pluka — ni li kipisi pini. ona li nimi sona ni wan taso: ba pluka
toki ante le nicte ba cu pluka li ante ni:
- le nicte ba — ni li kipisi open. ijo tu ni li lon: le nicte, ba
- pluka — ni li kipisi pini. ona li nimi sona ni wan taso: pluka
toki ni tu la toki lili le nicte ba pluka li pona ni taso: nimi li mute lili. toki li sama ni la tenpo mute la sina ken weka e nimi cu, tan ni: ona li weka la sona li sama.
nimi pi namako sona li lon la, sina wile pana e nimi ijo tawa poka, tawa insa ala pi nimi namako la, sina ken pini a e poki pi nimi namako kepeken nimi lili ku sama ni:
ba ku le nicte cu pluka le nicte ba cu pluka le nicte ba pluka tenpo kama la tenpo pimeja li pona pilin.
nimi ku li ken ala e ni: namako sona ba le nicte li wan. ijo ba ku en ijo le nicte li awen ijo ante tu.
namako sona la, kama tenpo: «co'a», «ca'o», «co'i»
kulupu ante pi nimi tenpo la, o lukin e nimi pi kama tenpo:
- co'a
- nimi tenpo: tenpo li kama open; lon open tenpo
- ca'o
- nimi tenpo: tenpo li open li pini ala li awen; lon insa tenpo
- mo'u
- nimi tenpo: tenpo li kama pini
- co'i
- nimi tenpo: tenpo suli ni li sama tenpo wan li pini
nimi sona mute li toki e ni taso: ijo li kama. ona li toki ala e ni: kama ni la, mi lon open anu pini anu seme? nimi pi kama tenpo li ken pana e sona:
mi pu co'a сu cikna mi pu co'a cikna tenpo pini la mi kama lape ala.
- cikna
- jan … li lape ala
- co'a cikna
- jan … li kama lape ala
- pu co'a cikna
- tenpo pini la jan … li kama lape ala
nimi ca'o li toki e ni: tenpo pi kama ni li open li pini ala. insa pi tenpo ni li lon. toki pona la nasin ala li toki e sona tenpo pi sama a. taso tenpo pi mute lili la ni li ken sama awen.
mi pu ca'o сu sipna mi pu ca'o sipna mi lon lape. mi lon insa pi tenpo ni: mi lape.
- sipna
- jan … li lape
mi ca ca'o pinxe tenpo ni la mi lon insa pi tenpo ni: mi moku e telo.
mi ba ca'o pinxe tenpo kama la mi lon insa pi tenpo ni: mi moku e telo.
nimi mo'u li toki e ni: tenpo pi kama ni li kama pini.
mi mo'u klama le tcana ni li kama pini: mi tawa ma awen pi ilo tawa. mi kama lon ma awen pi ilo tawa.
- le tcana
- ma awen pi ilo tawa.
nimi co'i li FUCKING SEME
namako sona la, suli tenpo: ‘lon suli tenpo ni’ — «ze'a»
kulupu ante pi nimi tenpo li toki e ni: tenpo li suli seme?
- ze'i
- lon tenpo lili
- ze'a
- lon tenpo pi suli lili, lon ale pi tenpo ni: …
- ze'u
- lon tenpo suli
mi pu ze'a cu sipna mi pu ze'a sipna mi lape lon tenpo pi suli lili.
mi pu ze'a le nicte cu sipna (tenpo pini la) mi lape lon ale pi tenpo pimeja.
o sona: toki ni la nimi cu li ken ala weka tan ni: nimi nicte sipna li kulupu pi nimi sona li sama ni: jan … li lape pi tenpo pimeja. ni la nimi cu li weka la sona li ante li nasa.
mi pu ze'i le nicte cu sipna (tenpo pini la) mi lape lon ale pi tenpo lili ni: tenpo pimeja.
nimi ze'a la nimi ca li ante. o lukin:
mi pu ca le nicte cu sipna (tenpo pini la) mi lape lon tenpo pimeja.
- le nicte
- tenpo pimeja
nimi ze'a la mi toki e suli pi tenpo toki, e ni: ona li sama ale pi tenpo ni.
nimi nicte li toki a e tenpo; ona li wile ala e nimi nu tawa ni.
namako sona la, ‘tan (tenpo)’ — «ri'a», ‘tawa (ma)’ — «fa'a», ‘lon (ma)’ — «bu'u»
namako sona ni li sama nimi tan:
mi pinxe ri'a le nu mi taske mi moku e telo tan ni: mi wile moku e telo.
mi citka ri'a le nu mi xagji mi moku tan ni: mi wile moku.
- ri'a
- tan ni: …
- taske
- jan … li wile moku e telo
- xagji
- jan … li wile moku
namako sona ni li toki e ma li sama mute:
mi cadzu fa'a do to'o le zdani mi tawa noka, tawa sina, tan tomo.
o sona e ni: nimi fa'a en nimi to'o li ante tawa ijo pi nimi klama, li toki e ni: nasin li tawa ni li tan ni. ona li toki ala e ni: nasin li open lon ni li pini lon ni. o lukin:
le prenu cu klama fa'a do jan li tawa, tawa sina.
toki ni la nasin pi tawa jan li tawa sina. taso pini tawa li ken lon sina ala; ken la jan li ken kama ala lon sina li kama lon ijo ante pi poka sina.
mi cadzu bu'u le tcadu mi tawa noka lon ma tomo.
- fa'a
- tawa ma …, nasin tawa li tawa ma …
- to'o
- tan ma …, nasin tawa li tan ma …
- bu'u
- lon ma …
nimi nu li open e poki ni: toki sona li ken lon insa pi toki suli. nimi kei li ken pini e poki e toki insa, sama ni: sitelen pi pali nanpa la sitelen ")" li ken pini e poki. o lukin e toki:
le gerku cu plipe fa'a mi ca le nu do ca'o klama soweli li tawa noka sewi tawa mi lon tenpo ni: sina lon tenpo tawa.
- plipe
- ijo … li tawa sewi kepeken noka tawa ijo …
toki ni li sama:
le gerku cu plipe ca le (nu do ca'o klama kei) fa'a mi soweli li tawa sewi noka, lon tenpo pi tawa sina, tawa mi.
sitelen poki ( ) li lon toki ni tan ni taso: tawa pana sona la ona li sitelen e nasin poki. toki Losupan lon li wile ala e ona.
nimi kei li lon pini pi toki insa do ca'o klama li toki e ni: toki insa li pini, ijo pi toki suli li awen.
toki pini en toki ni la o lukin e ante:
le gerku cu plipe ca le (nu do ca'o klama fa'a mi) soweli li tawa sewi noka, lon tenpo ni: sina tawa, tawa mi.
o lukin e ni: toki do klama fa'a mi li toki sona lili lon insa pi toki sona suli, la namako sona fa'a mi li lon insa ona a.
toki ni la, soweli ala, en sina a, li tawa mi.
pini pi toki suli la, nimi kei li wile ala, tan ni: toki suli li pini la poki insa ale li pini.
o lukin e ni lon toki ni pi nimi tenpo:
mi pu citka le plise ba le nu mi dansu tenpo pini la mi moku e kili loje lon tenpo kama pi tenpo ni: mi tawa musi.
mi pu citka ba le nu mi dansu kei le plise tenpo pini la mi moku, lon tenpo kama pi tenpo pi tawa musi, e kili loje.
ni tu la ijo ba le nu mi dansu li tawa poka ante lon toki, taso toki li sona sama. sona sama la ijo ni li ken tawa poka mute, taso ona o awen lon pini pi nimi pu.
pali
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tan toki Losupan.
- le tsani
- sewi ma (mi lon ma li lukin e sewi la sewi ni)
- zvati
- ijo … li lon ma …, ijo … li lon ijo pi tenpo …
- le canko
- lupa lukin tomo
- le fagri
- seli
- mi'o
- sina en mi
- le purdi
- ma lili pi pali kasi
- le tcati
- telo seli kasi
mi ca gleki le nu do catlu le tsani | tenpo ni la mi pilin pona tan ni: sina lukin e sewi. |
xu le gerku pu ca'o zvati le zdani | tenpo pini la soweli li lape ala lape lon tomo? |
do pu citka le plise ba le nu mi pinxe le jisra | tenpo pini la sina moku e kili loje lon tenpo kama pi tenpo ni: mi moku e telo kili. |
ko catlu fa'a le canko | o lukin tawa lupa lukin tomo. |
xu do gleki ca le nu do ca'o cadzu bu'u le purdi | tenpo ni la sina pilin ala pilin pona tan ni: sina tawa noka lon ma kasi? |
ca le nu mi klama le zdani kei do pinxe le tcati ri'a le nu do taske | mi tawa tomo la sina moku e telo kasi suwi tan ni: sina wile moku e telo. |
o len e poka pini pi lipu ni. o lukin e poka open o ante e toki ale tawa toki Losupan.
tenpo kama la sina lukin e ilo tawa. | do ba catlu le karce |
tenpo ni la sina wile e ni: tenpo kama la telo li kama tan sewi. | do ca djica le nu ba carvi |
o tawa noka wawa tan seli kepeken tenpo lili! | ko sutra bajra to'o le fagri |
tenpo pini la sina en mi li lon tomo lon tenpo ni: telo li kama tan sewi. | mi'o pu ca'o zvati le zdani ca le nu carvi |
nimi jan. nimi sina li seme?
nasin nasin cmevla li tawa ni: nimi jan en nimi ma en nimi ante pi ijo wan taso li ken kepeken nimi cmevla. (nimi cmevla li sama nimi nimi.) sina lukin e sitelen toki mute la sina ken lukin e nasin nimi cmevla lon tenpo lili tan ni: nimi ni taso la kalama pini nanpa wan li kalama pi uta pini. kin la nimi ni taso la sitelen .
li lon open lon pini.
nimi cmevla li ken sama ni: .paris., .robin.
nimi jan li Bob la mi ken pali e nimi ni pi nasin cmevla: kalama la ona li sama mute sama nimi jan ni. nimi ni la: .bab.
toki lili ni li kepeken nimi jan:
la .bab. cu tcidu jan Pa li lukin e lipu.
- tcidu
- jan … li lukin e lipu
nimi la li sama nimi le, taso ijo insa ona li nimi taso li jo ala e sona, li nimi sona ala.
toki pona la sitelen nimi nanpa wan li suli la nimi li nimi pi toki ante. toki Losupan la nimi open poki la li sama.
o kepeken nimi la lon nimi nimi lon tenpo ale!
nimi nimi li ken nimi mute poka pi nasin cmevla:
la .bab.djansyn. cu tcidu jan Pa Sansan li lukin e lipu.
toki ni la nimi cmevla tu la sike lili wan taso li lon insa. ni taso li wile.
tenpo mute la jan li sitelen e nimi cmevla la ona li sitelen ala e sike lili open pini. ni la jan li ken sitelen kepeken tenpo lili. sitelen la nimi cmevla en nimi poka li awen tu tan ni: weka sitelen li lon sama ni:
la bab djansyn cu tcidu
taso, jan li kalama e nimi cmevla la, lape lili open pini li ken ala weka.
nimi pi toki Lojban li ken nimi cmevla li wile ala kama ante.
la .lojban. cu bangu mi mi toki kepeken toki Losupan. toki Losupan li toki mi.
- bangu
- toki … li nasin toki. jan … li kepeken ona.
mi nintadni la .lojban. mi jan sin pi kama sona li kama sona e toki Losupan.
mi tadni la .lojban. mi kama sona e toki Losupan.
sitelen pi toki Losupan li sitelen a e kalama, la nasin li lon ni: nimi pi toki ante li kama ante li kama pona lon nasin sitelen pi toki Losupan. ni li nasa anu seme? ijo li jo e nimi la nimi ona li nimi ni li nimi ante ala anu seme? taso lon la toki ale li wile ante lili e nimi. nimi Jose la jan pi toki pona li kalama sama Ose. nimi Margaret la toki Sonko li kalama e ni sama Mǎgélìtè. toki mute la kalama mute li lon ala. toki Losupan la sina o ante e nimi tawa ni: kalama ale nimi li ken lon toki Losupan, sitelen nimi li sama kalama nimi.
o lukin:
- la .djansyn.
- jan Sonson (ken suli la nimi li Johnson lon toki Inli pi ma Mewika)
- la .suzyn.
- jan Susan (toki Inli la sitelen s tu li kalama ante. lon la sitelen tu li mu z. kin la sitelen a pi toki Inli li kalama a lon ala.)
o kute e ni: jan pi nimi ni li kalama seme e nimi? nimi Robert la toki Inli en toki Kanse la nimi ante li kama lon toki Losupan tan toki ni. nimi ni pi toki Inli li nimi .robyt. lon toki Inli pi ma Juke, li ken nimi .rabyrt. lon nasin pi ma Mewika, taso nimi pi toki Kanse li kama nimi .rober.
ni la nimi mute li kama nimi pi toki Losupan lon kalama sama:
- Alice ⇒ la .alis.
- Mei Li ⇒ la .meilis.
- Bob ⇒ la .bab.
- Abdul ⇒ la .abdul.
- Yan or Ian ⇒ la .ian.
- Ali ⇒ la .al.
- Doris ⇒ la .doris.
- Michelle ⇒ la .micel.
- Kevin ⇒ la .kevin.
- Edward ⇒ la .edvard.
- Adam ⇒ la .adam.
- Lucas ⇒ la .lukas.
sona namako:
- sike lili tu pi weka lili kalama o lon tan ni: sina toki kalama la sina weka lili ala e kalama la jan li ken ala kute pona e ni: seme la nimi ni li open li pini? seme la nimi pini li pini la nimi ni li open? seme la nimi ni li pini la nimi kama li open?
- nasin nimi cmevla la sitelen pini nanpa wan o kalama pi uta pini. nimi la pini li kalama pi uta open la tenpo mute la jan li pana e mu s tawa pini. ni la toki Losupan la nimi Mary li kama nimi .meris.. nimi Joe li kama nimi .djos.. ken ante la jan li ken weka e mu pini pi uta open sama ni: nimi Mary li ken kama nimi .mer. li ken kama nimi .meir..
- You can also put a full stop between a person's first and last names (though it's not compulsory), so Jim Jones becomes .djim.djonz.
- nimi jan li nimi tu la sike lili pi weka kalama li ken lon insa. (taso ni li ken lon ala.) nasin ni la nimi Jim Jones li kama nimi .djim.djonz.
nimi cmevla la nasin pali
lipu lili ni la ni li mu ale pi toki Losupan:
- mu pi uta open:
- a e i o u y au ai ei oi
- mu pi uta pini:
- b d g v z j (insa uta li mu)
- p t k f s c x (insa uta li mu ala)
- l m n r
- i u. mu ni li sama mu pi uta pini lon ni: ona li lon insa pi mu tu ante pi uta open, anu li lon open nimi. nimi .iaua la — mu i en mu u la uta pini. nimi**.iai** la — mu i la uta pini mu ai pi uta open li kamaj
- ' (apostrophe). ni li ken lon ni taso: mu tu pi uta open la insa. sama ni: .e'e, .u'i
- . (sike lili, pini nimi)
sina ante e nimi ijo tawa toki Losupan la, o kepeken nasin ni:
- pini nimi la mu pi uta open o lon o mu ' ala. mu pona li lon ala la o pana e mu sin tawa pini nimi. kin la o pana e sike lili lon open lon pini sama ni: .lojban..
- mu pi uta open li ken lon ni taso: mu tu pi uta pini la insa. .sam, .no'am.
- mu sama tu pi uta pini li lon poka la ona li kama wan. dd la d, nn la n, sama ni. ken ante la mu y li ken kama lon insa sama ni: .nyn.
- mu tu poka pi uta pini la, mu wan li kepeken mu insa uta la mu ante li kepeken ala la, o pana e mu y lon insa sama ni: kv la kyv. ken ante la sina ken weka taso e mu ni wan sama ni: mu pb li ken kama mu p taso li ken kama mu b taso.
- mu c en mu j en mu s en mu z la, mu ni tu li poka la, o pana e mu y lon insa sama ni: jz la jyz. ken ante la sina ken weka taso e mu ni wan sama ni: mu cs li ken kama mu c taso li ken kama mu s taso.
- mu c en mu k la, mu x li lon poka pi ni wan la, o pana e mu y lon insa sama ni: cz la cyz, xk la xyk. ken ante la sina ken weka taso e mu ni wan sama ni: mu kx li ken kama mu x taso.
- mu mz en mu nts en mu ntc en mu ndz en mu ndj li pakala. o pona ni e ona: ken la o pana e mu y lon insa. ken la o weka e sitelen wan. sama ni: nytc, nc, .djeimyz
- insa pi mu tu pi uta open la mu mu tu ii li kama mu i wan sama ni: .eian. (.eiian. ala)
- insa pi mu tu pi uta open la mu mu tu uu li kama mu u wan sama ni: .auan. (.auuan. ala)
- nimi Harry pi toki Inli la mu "h" li lon open. toki Losupan la mu ni li ken weka li ken kama mu x. nimi Harry li ken kama nimi .aris. li ken kama nimi .xaris..
nimi sona li ken nimi sina
sina pana e nimi tawa sina lon toki Losupan la sina ken kepeken nimi cmevla taso ala li ken kepeken nimi sona a. sina sona e kon pi nimi sina la sina ken kepeken nimi sona sama. sina ken pali e nimi sin a kin.
o lukin e ken mute:
nimi mama | kon mama | nimi sona pi toki Losupan | kon nimi pi toki Losupan | nimi sina |
---|---|---|---|---|
Alexis | toki Elena la jan ni: ona li pana e pona | le sidju | jan ni: ona li pana e pona | la sidju |
Ethan | toki Iwisi la kiwen, awen | le sligu | ijo kiwen awen | la sligu |
Mei Li | toki Sonko la pona lukin | le melbi | ijo ni: ona li pona lukin | la melbi |
‘ona’
toki Inli la nimi ona li ken mije li ken meli. toki Losupan la ni li lon ala, sama toki pona. sina wile a toki e mije e meli la:
- le ninmu
- jan meli
- le nanmu
- jan mije
le ninmu cu tavla le nanmu .i le ninmu cu jatna meli li toki tawa mije. meli li jan lawa.
- jatna
- jan … li lawa
kulupu pi toki Losupan li pali e nimi ante tawa nasin tonsi mute, sama ni:
- le nonmu
- jan pi nasin mije meli tonsi ala
- le nunmu
- jan tonsi
taso, tenpo mute la, nimi le prenu (jan) en nimi jan li pona ale wile.
ken ante la nimi lili ri li lon li toki sin e ijo ni: toki la, nimi ijo pini nanpa wan la, ijo pi nimi ni.
mi pu klama le nurma .i ri melbi tenpo pini la mi tawa ma pi tomo ala. ona (ma) li pona lukin.
- le nurma
- ma pi tomo mute ala
- melbi
- ijo … li pona lukin tawa jan …
toki ni la, nimi ri li toki e ma.
mi tavla le pendo .i ri jundi I talk to the friend. He/she is attentive. mi toki tawa jan pona. ona li kute pona.
- jundi
- jan … li pana e wawa tawa ni: ona li ken kama pilin e ijo suli tan ijo …; jan … li kute pona e ijo …
toki ni la nimi ri li toki e jan pona.
o sona e ni: nimi ri li alasa e ijo ona la ona li lukin ala e nimi mi (mi) e nimi do (sina).
le prenu cu tavla mi .i ri pendo mi jan li toki tawa mi. ona (jan) li jan pona mi.
toki ni la, nimi ri li alasa e ijo la, ona li lukin ala e nimi mi, li kama lukin e nimi le prenu, li kama toki e ijo ni.
nimi lili ante tu sama li lon li ni: nimi ra en nimi ru.
- ra
- nimi ijo pi tenpo poka la ijo ona
- ru
- nimi ijo pi tenpo weka la ijo ona
le pendo pu klama le nurma .i ri melbi ra tenpo pini la jan pona li tawa ma pi tomo ala. ona (ma) li pona tawa ona (jan).
toki ni la nimi ri li lon la nimi ra li ken ala toki e ijo sama pi nimi ri li kama toki e ijo pi weka lili e ni: le pendo. nimi ra kin li lukin ala e nimi mi e nimi sina e nimi sama.
nimi ri li lon ala la ken la nimi ra li toki e ijo pini nanpa wan.
le pendo pu klama le nurma .i ra melbi ru tenpo pini la jan pona li tawa ma pi tomo ala. ona (ma) li pona tawa ona (jan).
nimi ra li pona lon tenpo ni: sina wile lape li wile ala alasa mute lon ijo toki pini la ale li ken sona pona tan toki poka ale.
o toki e nimi sina. nimi pilin ijo
toki Losupan la nimi pilin ijo li nasin nimi. nimi ni li sama nimi pilin (sama nimi xu, lipu ni li toki e ona lon tenpo pini.) taso ona li wile e ijo a li toki kepeken ijo ni.
coi do sina o, toki!
- coi
- nimi pilin ijo: toki! mi kama lukin e sina! toki li open!
mi kama lukin e jan li wile toki tawa ona la mi kepeken nimi coi kepeken nimi ijo pi jan ni.
co'o do sina o, tawa pona.
- co'o
- nimi pilin ijo: toki li pini! tawa pona!
coi ro do sina ale o, toki!
tenpo mute la jan li open e toki tawa jan mute la jan li toki ni. nanpa ante li ken a; coi ro do la sina tu o, toki!
nimi pilin ijo ni li sama nimi pilin la, mi ken toki e tenpo e suno lon mu pi open toki sama ni:
cerni coi open suno la toki!
open suno li lon — toki a!
vanci coi pini suno la toki!
donri coi tenpo suno la toki!
nicte coi tenpo pimeja la toki!
tenpo pimeja la toki li pini la toki ni li ken:
nicte co'o tenpo pimeja la tawa pona!
.a'o pluka nicte tenpo pimeja o pona pilin!
- .a'o
- nimi pilin: ni o lon; mi wile e ni (mi ken ala lon e ni, taso ni o kama)
- pluka
- ijo … li pona pilin tawa jan …
toki lili la mi ken weka e nimi a'o li ken toki pluka nicte taso (tenpo pimeja pona taso; ni li toki ala e wile.)
nimi pilin mi'e en nimi ijo la sina toki e nimi sina, sama ni:
mi'e la .doris. mi jan Towi. jan toki li jan Towi.
- mi'e
- nimi pilin ijo: li toki e nimi pi jan toki
nimi pilin ijo doi li toki e nimi jan li wile kama e kute ona, sama nimi o pi toki pona pi nasin ni: ona li lon pini pi nimi jan.
mi cliva doi la .robert. mi tawa weka, jan Lope o.
- cliva
- ijo … li tawa weka tan ijo …
toki ni la nimi doi li lon ala la nimi jan li kama lon poki pi nimi sona cliva sama ni:
mi cliva la .robert. mi tawa weka tan jan Lope.
o kama sona e nimi pilin sin tu. nimi ki'e li toki e ni: jan li pali pona. sina kute e ni la o toki e nimi je'e la sina toki e ni: sina kute e toki pi pona sina.
— ki'e do do pu sidju mi — je'e do — sina pona tan ni: tenpo pini la sina pana e pona tawa mi. — pona.
- sidju
- jan … li pana e pona tawa jan …
nimi pilin ijo la nimi ijo ona li ken weka, taso ni li ken lon pini taso pi toki wan. toki li ken sama ni:
— coi .i xu do kanro — toki. sina pona ala pona sijelo?
- kanro
- jan … la sijelo li pona
toki ni la, pini pi nimi pilin coi la, toki sin li open. ni la nimi ijo li ken weka. ken ante la toki li ken sama ni kin:
coi do mi djica le nu do sidju mi sina o, toki. mi wile e ni: sina pana e pona tawa mi.
ni la, sina toki e nimi pilin ijo li wile awen toki li wile ala open e toki sin, li sona ala e nimi pi jan kute, la o pana e nimi ijo do tawa nimi pilin.
sina wile kepeken nimi pilin ijo kepeken ijo ala la, sina lon pini toki ala la, sina o tu a e nimi pilin e nimi kama. ni li tan ni: jan li kute e toki la jan li ken pilin a e ni: nimi pilin sina li moku e nimi kama. o tu e nimi pilin e nimi kama kepeken nimi do, sama ni:
coi do la .alis. la .doris. pu cliva toki! jan Ali li tawa weka tan jan Towi. sina o, toki! jan Ali li tawa weka tan jan Towi.
coi la .alis. la .doris. pu cliva jan Ali o, toki! jan Towi li tawa weka.
sina wile kule e ale toki kepeken nimi pilin ijo kepeken nimi pilin pi ijo ala kin la, o pana nanpa wan e nimi pi ijo ala:
.ui coi do la .alis. la .doris. pu cliva pona! toki a! jan Ali li tawa weka tan jan Towi.
open toki la nimi pi ijo li nanpa wan lon tenpo mute tan ni:
coi .ui do la .alis. la .doris. pu cliva means sina o, toki! (open toki ni la mi pilin pona.) jan Ali li tawa weka tan jan Towi.
nimi pilin ijo la, nimi pilin pi ijo ala li kama la, nimi nanpa tu li kule e nimi nanpa wan. sama la, nimi pilin pi ijo ala li lon ijo pi nimi pilin ijo la, ona li kule e ijo, sama ni:
coi do .ui la .alis. la .doris. pu cliva sina o, toki! (sina la mi pilin pona.) jan Ali li tawa weka tan jan Towi.